Περίληψη / Summary
Rousseva Ralitsa, Οι τοιχογραφίες της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου στην Boboštica: Τοπικές παραδόσεις και επιρροές της Κωνσταντινούπολης στην εκκλησιαστική τέχνη της περιοχής Πρέσπας - Κορυτσά κατά τον δέκατο τέταρτο αιώνα
Ο Άγιος Δημήτριος είναι ένας μονόκλιτος, με μια αψίδα ναός, ο οποίος έχει καλυφθεί εκ νέου με δίρριχτη στέγη. Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται από διαφορετικές περιόδους. Το πρώτο στρώμα, το οποίο η παρούσα μελέτη χρονολογεί γύρω στο τελευταίο τέταρτο του 14ου αιώνα, περιλαμβάνει τοιχογραφίες στον ανατολικό τοίχο του ναού (η ένθρονη Παναγία, ο Μελισμός, ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, ο αρχιδιάκονος Στέφανος, ο Ευαγγελισμός, η Ανάληψη), στο δυτικό τοίχο του ναού (η Κοίμηση της Θεοτόκου, η Προδοσία του Ιούδα ή ο χλευασμός του Χριστού, ο Χριστός ενώπιον του Πιλάτου, ο Ελκώμενος, άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη, άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός), στην πρόσοψη του ναού (η κτητορική σύνθεση , η Βάπτιση του Χριστού ) και στην είσοδο - η αγία Παρασκευή και η αγία Βαρβάρα. Οι υπόλοιπες τοιχογραφίες στην εκκλησία χρονολογούνται από τον 17ο-18ο αιώνα. Στον δυτικό τοίχο του ναού πάνω από την είσοδο υπάρχει μονόστιχη επιγραφή, παράφραση του Ευαγγελίου του Ματθαίου [22:39-40]. Στο υπέρθυρο πάνω από την είσοδο της εκκλησίας απεικονίζεται η Παναγία με το παιδί, που ορίζεται από το σπάνιο επίθετο «Η Χώρα του Αχωρήτου». Αυτή είναι η τρίτη τέτοια αναπαράσταση στη βυζαντινή τέχνη που γνωρίζω. Οι άλλες δύο βρίσκονται στην εκκλησία της Μονής του Αγίου Σωτήρος στη Χώρα της Κωνσταντινούπολης. Η παρούσα εργασία έχει επανειλημμένα προβεί σε υφολογικούς και εικονογραφικούς παραλληλισμούς με την εκκλησία του Χριστού Ζωοδότου στο Borije της Αλβανίας όχι μόνο επειδή αυτή είναι η πλησιέστερη εκκλησία από γεωγραφική άποψη, αλλά και επειδή πιθανότατα ανατέθηκε από τον ίδιο δωρητή. Παρόλα αυτά, θα αποφύγω να προωθήσω τη θέση ότι οι δύο εκκλησίες διακοσμήθηκαν από την ίδια ομάδα ζωγράφων. Τα τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά συσχετίζουν τις τοιχογραφίες της εκκλησίας αυτής με το φάσμα των μνημείων της περιοχής της Καστοριάς από το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι ζωγράφοι που ζωγράφισαν την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στη Boboshtica έχουν εργαστεί και στη βραχώδη εκκλησία του Ευαγγελισμού κοντά στη Globochica.
The St. Demetrios is a one-nave, one-apse church, which has been re-covered with a gable roof. The murals date from different periods. The first layer, which this study dates to around the last quarter of the 14th century, includes murals on the eastern wall of the naos (the Holy Virgin on the throne, Melismos, St. Cyril of Alexandria, Archdeacon Stephan, the Annunciation, the Ascension), on the western wall of the naos (the Dormition of the Holy Virgin, the Judas’s Betrayal or the Mocking of Christ, Christ before Pilate, the Helkomenos, St. Constantine and St. Helena, St. Cosmas and St. Damian), on the church facade (the Donor’s composition, the Baptism of Christ ) and in the entrance - St. Paraskevi and St. Barbara. The other murals in the church date from the 17th-18th centuries. On the western wall of the naos above the entrance there is a one-line inscription, paraphrase the Gospel of Matthew [22:39-40]. The lunette above the entrance of the church represents the Holy Virgin and Child, defined by the rare epithet "The Dwelling-place of the Uncontainable [God]". This is the third such representation in the byzantine art which I know of. The other two are in the Church of the Monastery of St. Saviour in Chora, in Constantinople. This paper has repeatedly drawn stylistic and iconographic parallels with the church of Christ Zoodotes in Embore not only because this is the nearest church in geographical terms, but also because it was probably commissioned by the same donor. Still, I will refrain from advancing the thesis that the two churches were decorated by the same team of painters. The stylistic features relate the murals in this church to the range of monuments in the Kastoria region from the second half of the 14th century. It can be assumed that the painters which painted St. Demetrios church in Boboshtica have also worked in the rock church of the Annunciation near Globochica.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου